Στις αρχές του Απρίλη που μας πέρασε, είχα την τύχη να βρίσκομαι στο Λονδίνο για να παρακολουθήσω την Συμφωνική του Λονδίνου σε μια εορταστική της συναυλία, για τα 75 χρόνια που συμμετείχε στην παραγωγή των κινηματογραφικών soundtracks ταινιών. Πριν από τη συναυλία προηγήθηκε μία ανοιχτή συζήτηση, που συντόνιζε ο ραδιοφωνικός παραγωγός του BBC Τόμυ Πήρσον, με τους συνθέτες Τρέβορ Τζόουνς και Πάτρικ Ντόυλ.
Ο πρώτος είναι παγκοσμίως γνωστός για τις συνθέσεις του σε ταινίες όπως «Ο Τελευταίος των Μοϊκανών» και ο δεύτερος για τις μουσικές συνθέσεις που επένδυσαν όλες τις μέχρι σήμερα ταινίες του Κένεθ Μπράνα (Φρανκενστάιν, Νεκροί Ξανά, Άμλετ κ.α.), τα πρόσφατα «Eragon» και «Harry Potter 3», αλλά και το εξαιρετικό soundtrack της ταινίας «Μεγάλες Προσδοκίες». Μία σύντομη κουβέντα μαζί με τους δύο αυτούς σημαντικούς Βρετανούς συνθέτες μου επέκτεινε ακόμα περισσότερο τους ορίζοντες, σχετικά με την κινηματογραφική μουσική και πώς την βιώνουν οι ίδιοι μέσα σε αυτό το χώρο. Τελείως αυθόρμητα και μέσα σε δευτερόλεπτα η κουβέντα με τον 55χρονο Πάτρικ Ντόυλ εξελίχθηκε στην παρακάτω συνέντευξη.
- Γεννηθήκατε στη Σκωτία, όπου και σπουδάσατε στην Βασιλική Ακαδημία Μουσικής και Δράματος της Σκωτίας. Αληθεύει ότι τότε είχατε ένα δίλημμα, σχετικά με το ποιο δρόμο να ακολουθήσετε; Της μουσικής ή της ηθοποιΐας;Δεν είχα ποτέ τέτοιο συγκεκριμένο δίλημμα. Πάντα, όλα τα χρόνια, ό,τι και να έκανα είχε άμεση σχέση με τη μουσική. Είτε ως ηθοποιός, είτε ως μουσικός διευθυντής ,είτε ως συνθέτης ή τραγουδιστής. Στην πορεία απλά αποφάσισα να αφιερωθώ εξ? ολοκλήρου στην μουσική σύνθεση.
- Και ακόλουθα αυτής της απόφασης ποιοί μπορείτε να πείτε ότι τελικά σας επηρέασαν ως συνθέτη και σας βοήθησαν τα ακούσματα των έργων τους να σχηματίσετε το δικό σας προσωπικό μουσικό στυλ;Ανέκαθεν επηρεαζόμουν από τους συνθέτες τις κλασικής μουσικής και ειδικότερα από αυτούς που είχαν συνθέσει έργα για όπερα και μπαλέτο. Ενδεικτικά μπορώ να πω τους Berlioz, Puccini, Wagner, Verdi, Prokoviev, Bartok, Mozart... αλλά ήταν και πολλοί άλλοι.
- Υπάρχει κάποιο soundtrack που όταν το ακούσατε σας άρεσε τόσο πολύ που σκεφτήκατε «θα ήθελα πάρα πολύ να το είχα συνθέσει αυτό!»;Πολλά! Είναι πολλά τα scores που θαυμάζω, αλλά ειλικρινά ποτέ δεν ξεχώρισα κάποιο.
- Θα μπορούσαμε να πούμε πως είστε ο πιστός «συνεργός στο έγκλημα» του Κένεθ Μπράνα, μιας και έχετε συνθέσει τις μουσικές για όλες τις ταινίες του, ξεκινώντας από τον «Ερρίκο τον 5ο» του 1989 και έπειτα. Πώς είναι η συνεργασία μαζί του; Και ποιά από όλες πιστεύεται είχε ως απόρροια τον καλύτερο συνδυασμό σας μεταξύ εικόνας και μουσικής; Πάνω από όλα ο Κεν είναι ένα εξαίσιο ταλέντο και ένας καταπληκτικός φίλος. Διασκεδάζουμε σε κάθε συνεργασία μας, το οποίο είναι για αυτόν όσο και για μένα πρώτη προτεραιότητα. Είμαι πραγματικά περήφανος για όλες τις δουλειές που έκανα μαζί του. Αλλά θα μπορούσα να πω ότι η πιο εξέχουσα συνεργασία μέχρι τώρα παραμένει η πρώτη μας για τον «Ερρίκο τον 5ο».
- Θα μπορούσατε δηλαδή να πείτε ότι σε αυτόν οφείλεται την εκτόξευσή σας στο στίβο της βιομηχανίας των soundtracks;Ασφαλώς!
- Πέραν του Κένεθ Μπράνα όμως κατά τη διάρκεια της μέχρι τώρα καριέρα σας συνεργαστήκατε και με άλλους σκηνοθέτες. Με τον Regis Wagnier, έχετε δουλέψει αρκετές φορές μαζί, τους Mike Newell, Alfonso Cuaron, Ang Lee και άλλοι. Θα μπορούσατε να ξεχωρίσετε κάποιον ως αυτόν με τον οποίο απολαύσατε περισσότερο τη συνεργασία μαζί του;Ήμουν τυχερός πράγματι που δούλεψα με μία τέτοια πλειάδα χαρισματικών σκηνοθετών και για το λόγο αυτό μου είναι αδύνατο να ξεχωρίσω έναν συγκεκριμένα. Ήταν όλοι τους μοναδικοί, ο καθένας με τον τρόπο του.
- «Λογική και Ευαισθησία» και «Άμλετ». Δύο πρωτότυπες μουσικές σας που απέσπασαν δύο στη σειρά υποψηφιότητες για Όσκαρ (1996 και 1997). Τι σήμαινε για σας να βρίσκεστε στη λίστα των υποψηφιοτήτων; Και σε γενικές γραμμές ποιά η αποψή σας για τον θεσμό των Όσκαρ;Ήταν τιμή μου που έλαβα δύο υποψηφιότητες για Όσκαρ τότε. Ήταν μια πολύ ιδιαίτερη «κατάκτηση» για μένα. Γι' αυτό πιστεύω ότι τα Όσκαρ είναι μια εκπληκτική πλατφόρμα προβολής των κινηματογραφικών ταινιών και παράλληλα μία θαυμάσια εμπειρία για όσους συμμετέχουν.
- Έχετε κάποια προτίμηση σχετικά με τις δουλειές που θέλετε να αναλαμβάνετε; Προτιμάτε να συνθέτετε μεγάλα συμφωνικά επικά score, όπως το «Eragon» ή κάποιο πιο συναισθηματικού τύπου όπως κάνατε για τις «Μεγάλες Προσδοκίες»;Αγαπώ όλα τα είδη ανεξαιρέτως!
- Και μιας και αναφερθήκαμε στις «Μεγάλες Προσδοκίες» ομολογώ πως όποτε ακούω το soundtrack που συνθέσατε για αυτή την ταινία σκέφτομαι ότι είχατε «μεγάλες εμπνεύσεις». Πείτε μας, τί ήταν αυτό που σας ενέπνευσε τόσο και συνθέσατε ένα τέτοιο αριστουργηματικό score;Τεράστιο κουράγιο και έμπνευση μου έδωσε ο σκηνοθέτης της, Αλφόνσο Κουαρόν.
- Πότε νοιώθετε πιο άνετα για να ξεκινήσετε να δουλεύετε για τη μουσική επένδυση μιας ταινίας; Αφού έχετε δει το μονταρισμένο φιλμ ή χωρίς να έχετε δει ούτε καρέ του;Άνετα νοιώθω με οποιονδήποτε τρόπο δημιουργεί συνθήκες υγιούς και επαγγελματικής συνεργασίας και ταυτόχρονα επιτρέπει και στον ίδιο τον σκηνοθέτη να νοιώθει άνετα.
- Είναι ουσιώδες πιστεύετε το να γνωρίζει ο συνθέτης όλους του κανόνες του κινηματογράφου ή και μόνο η «καλή αισθητική», θα μπορούσαμε να πούμε, αρκεί για να συνθέσει ένα καλό score;Για μένα το ουσιώδες είναι η ύπαρξη υψηλής γνώσης της«δραματουργίας» και επίσης να έχει γνώσεις για όλα εκείνα τα επιμέρους στοιχεία του κινηματογράφου, με τα οποία η μουσική μιας ταινίας σχετίζεται άμεσα.
- Επίσης πιστεύετε ότι πρωτίστως ο συνθέτης πρέπει να σέβεται την μουσική προσέγγιση που έχει «οραματιστεί» ο σκηνοθέτης για την ταινία του ή είναι τελικά καλό ο συνθέτης να έχει ελευθερία κινήσεων στο κομμάτι αυτό της δουλειάς του;Η σύνθεση μουσικής για ταινία είναι εκ των πραγμάτων μία κατάσταση «συνεργασίας» και νομίζω πως και οι σκηνοθέτες το αντιλαμβάνονται αυτό πολύ καλά.
- Ο Πήτερ Γκρήναγουεη είχε δηλώσει πως πρέπει να επανεφεύρουμε τον κινηματογράφο δίνοντας περισσότερη σημασία στην δύναμη της εικόνας παρά σε αυτή της αφήγησης. Από τη μεριά σας ως συνθέτης πως κρίνετε αυτή την οπτική; Κατ?εμέ είναι αδύνατον να γενικεύουμε έτσι! Κάθε ταινία όπως και κάθε σχολή κινηματογραφιστών είναι μοναδική. Πιστεύω πως η στιγμή που κάποιος θα πει «μόνο έτσι γίνεται» αποβαίνει μοιραία! Τουλάχιστον εγώ έχω μάθει να αντιλαμβάνομαι κάθε ταινία, κάθε φορά ως μια πρωτόγνωρη εμπειρία.
- Πιστεύετε οτι η κινηματογραφική μουσική περνάει κρίση; Μια κρίση που ίσως οφείλεται και στον τρόπο που λειτουργούν τα στούντιο στην βιομηχανία του Χόλυγουντ;Όχι, δεν πιστεύω ότι η κινηματογραφική μουσική περνάει κάποιου είδους κρίση. Είναι σημαντικά ενεργή και συνεχίζει νομίζω ακάθεκτη σε αυτούς τους ρυθμούς. Άλλωστε οι άνθρωποι πραγματικά «αγαπούν» τις ταινίες!!!
- Όσον αφορά τον τρόπο που προσεγγίζετε μία συνεργασία, αν αυτή γίνεται με παραγωγό του Χόλυγουντ ή με κάποιον τελείως εκτός αυτής της βιομηχανίας, μπορείτε να πείτε ότι λειτουργείτε διαφορετικά; Ότι υπάρχουν διαφορές στον τρόπο με τον οποίο θα στηθεί μια συνεργασία ανάλογα με το σε ποιά μεριά του Ατλαντικού γίνεται η παραγωγή;Είναι κάτι που ποικίλλει από ταινία σε ταινία, και έχει πάντα σχέση με το ποιος είναι παραγωγός της. Στην Ευρώπη έχουμε μια κατάσταση περισσότερο του δημιουργού/auteur, ενώ στο Χόλυγουντ επειδή οι ταινίες τους είναι mainstream τα ίδια τα στούντιο εμπλέκονται πολύ πιο ενεργά στα στάδια της παραγωγής. Από την άλλη οι αμερικανοί ανεξάρτητοι κινηματογραφιστές έχουν εκ φύσεως έναν ευρωπαϊκό προσανατολισμό.
- Η Συμφωνική του Λονδίνου έκανε αυτή τη συναυλία για τα 75 χρόνια τους στις μουσικές για τον κινηματογράφο. Θυμάμαι που στην συζήτηση που προηγήθηκε αναφέρατε πόσο εκνευριστικό είναι οι τόσο καλοί μουσικοί αυτής της ορχήστρας να εκτελούν ένα κομμάτι που δουλέψατε πολλές μέρες με τεράστια ευκολία. Ποιά η γνώμη σας για αυτή την ορχήστρα και την μέχρι στιγμής συνεργασία σας μαζί της;Η Συμφωνική Ορχήστρα του Λονδίνου είναι μία ομάδα εκπληκτικών μουσικών και άψογων συνεργατών! Οπότε... τι άλλο να ζητήσει κανείς;
- Έχετε έρθει ποτέ στην Ελλάδα; Τουλάχιστον ξέρουμε ότι δεν έχετε κάνει ποτέ συναυλία στη χώρα μας. Θα σας ενδιέφερε ένα τέτοιο ενδεχόμενο;
Είχα κάνει υπέροχες διακοπές κάποτε στη Λήμνο. Κι αυτή ήταν και η μοναδική φορά που βρέθηκα στην Ελλάδα. Θα μου ΑΡΕΣΕ ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ το ενδεχόμενο μιας συναυλίας με τη μουσική μου στην Ελλάδα στο μέλλον!