Τετάρτη, 11 Ιανουαρίου 2012 08:40

Ύδρα: Tόπος και Xρόνος

Γράφτηκε από  Αγγελική Ρούσσου

Το 1938, ο Γκίκας ζωγραφίζει τον πίνακα «Μεγάλο Τοπίο της Ύδρας». Ίσως ποτέ άλλοτε ένας κυβιστικός πίνακας δεν απέπνευσε τέτοια οικειότητα. Διότι ποτέ άλλοτε ένα τέτοιο τοπίο, χαραγμένο περισσότερο στις ψυχές παρά στις ματιές Ελλήνων, δεν είχε ιδωθεί με τόσο αυθεντικά μοντέρνο τρόπο. Δεν πρόκειται για την απλή εφαρμογή μιας γενικής τεχνοτροπίας σε ένα συγκεκριμένο τοπίο. Αλλά για την ανάπτυξη μιας προσωπικής έκφανσης του κυβισμού που ξεπήδησε - αλλά και καθορίστηκε - από την ψυχογεωγραφία αυτού του τόπου, όπως τον βίωσε ο Γκίκας.



gkikas-udraΝωρίτερα, το 1925, γεννιέται στην Ύδρα ο Παναγιώτης Τέτσης, ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Έλληνες εικαστικούς. Περίπου 20 χρόνια αργότερα, θα γίνει μαθητής και θαυμαστής του Γκίκα. Αφαιρετικές γραμμές και εξπρεσσιονιστικές διαθέσεις ντύνουν τους πίνακες του Τέτση, ο οποίος μέσα σε μία πολυετή ζωγραφική πορεία σπάνια απομακρύνθηκε από το ελληνικό φυσικό τοπίο. Κάτι τέτοιο επιβεβαιώνουν και τα πρόσφατα μαυρόασπρα και απέριττα πεύκα του. Για πόσο καιρό πρέπει κανείς να βιώνει το φως ενός τόπου για να μπορέσει να το συλλάβει και να το αποδώσει; Μία ζωή ή μήπως μία στιγμή; Ο Τέτσης, ζωγραφίζοντας συχνά από μνήμη, φαίνεται να θυμάται ένα πεύκο στον τόπο στον οποίο έχει ζήσει.
tetsis Το 2011, βρίσκεται για λίγες μέρες στην Ύδρα ο διεθνούς φήμης καλλιτέχνης Doug Aitken. Στο νησί θα παρουσιάσει ένα μεγάλο μέρος της πολυμεσικής περφόρμανς του, Black Mirror, η οποία εξερευνεί τη σημασία της απόστασης και των συνόρων, της ταχύτητας και του χρόνου στη σύγχρονη πραγματικότητα, προσεγγίζοντας μια ατμόσφαιρα αέναης μετακίνησης. Η Ύδρα είναι ένας από τους σταθμούς αυτού του έργου ως «μέρος που δεν είναι καθόλου μέρος», όπως έχει χαρακτηρίσει ο ίδιος ο καλλιτέχνης τους σταθμούς αυτούς. Η Ύδρα, όπως και το Μεξικό, όπως και η Κεντρική Αμερική είναι για αυτόν όλα τα μέρη που κανείς φτάνει, εγκαθίσταται, ζει, αλλά τελικά είναι σαν να έχει μείνει μόνο για πέντε λεπτά.
blackmirror-ship
Βιβλιογραφία

- Τζεδάκις Γ., Νίκος Χατζηκυριάκος Γκίκας, Εκδόσεις Τεγόπουλος Α.Ε. (Διανέμεται μαζί με την Ελευθεροτυπία)xartografos.wordpress.com
- http://www.haef.gr/libraries/biographies/tetsisf.php
- http://www.dougaitkenblackmirror.com/
- http://www.wmagazine.com/artdesign/2011/06/doug-aitken