Το αγαπημένο παραμύθι των παιδικών μας χρόνων μεταμορφώνεται σε μια μαγική παράσταση με ήρωες πάνω από το ανθρώπινο μέτρο, όπου οι υπερφυσικές δυνάμεις βρίσκονται στην υπηρεσία των αδύναμων, των ευάλωτων και των τρυφερών.

Η νέα παραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής κινείται στην παραμυθένια περιοχή όπου ο μελωδικός κόσμος της όπερας συναντά τον μαγικό κόσμο του παιδικού θεάτρου. Οι μελωδίες του κορυφαίου Ρώσου συνθέτη Τσέζαρ Κουί σε συνδυασμό με την μαγική ιστορία του παραμυθιού του Σαρλ Περρώ, θα μεταφέρουν τους μικρούς και μεγάλους θεατές στον κόσμο της φαντασίας, εκεί που μόνο μέσω της τέχνης μπορούμε να μεταφερθούμε.

Με πολύχρονη θητεία στην Μικρή Πόρτα της Ξένιας Καλογεροπούλου, ο Θωμάς Μοσχόπουλος, σκηνοθετεί τον παπουτσωμένο γάτο «με τα όπλα του θεάτρου και του παραμυθιού: Το παιχνίδι, την πνευματώδη ελαφράδα, την κριτική και αυτοκριτική ματιά, τη χαρά ,την αισιοδοξία, την ευελιξία, την ανατρεπτική διάθεση, την ανεξάντλητη δημιουργικότητα, την αφαίρεση, το μυστήριο, το χιούμορ και κυρίως την φαντασία» όπως αναφέρει ο ίδιος.

Η ιστορία
Η ιστορία μας αρχίζει όταν ο φτωχός γέρο μυλωνάς πεθαίνει και αφήνει την περιουσία στους τρεις γιούς του. Στον μεγαλύτερο αφήνει τον νερόμυλο, στον δεύτερο γιό τo γαϊδούρι και στον τρίτο, τον Ζαν που είναι ο πρωταγωνιστής της ιστορίας μας, αφήνει μονάχα έναν γάτο. Στεναχωρήθηκε πολύ ο Ζαν, διότι δεν ήξερε τι να τον κάνει τον γάτο: δεν είναι ούτε όπως ο μύλος, που αλέθει το στάρι, ούτε όπως τo μουλάρι που κουβαλά την πραμάτεια.
Όμως, ο γάτος αυτός δεν ήταν συνηθισμένος. Ακούγοντας το αφεντικό του που ήταν δυστυχισμένο άρχισε να μιλά: του ζήτησε μία τσάντα κι ένα ζευγάρι μπότες! Ήταν απολύτως πιστός στο αφεντικό του και αποφασισμένος να τον κάνει πλούσιο. Έβαλε λοιπόν στόχο να παντρέψει το αφεντικό του με την όμορφη πριγκιποπούλα, την κόρη του βασιλιά και ήταν αποφασισμένος να πετύχει με κάθε τρόπο. Σκαρφίστηκε πολλά κόλπα και κατάφερε να ξεγελάσει έναν τρομερό αλλά πολύ πλούσιο δράκο, να του πάρει τον πύργο στον οποίο ζούσε και να το παρουσιάσει σαν πύργο του αφεντικού του.
Έτσι, με διάφορα τεχνάσματα, έπεισε τον βασιλιά να δώσει την κόρη του. Κι αυτό δεν ήταν μόνο καλό για το φτωχό αφεντικό του. Ήταν καλό και για τον γάτο, αφού μαζί με την πριγκίπισσα και το αφεντικό του μετακόμισε κι εκείνος στο υπέροχο παλάτι όπου ζούσαν, και από εκεί και πέρα ήταν πάντοτε χορτάτος κι ευχαριστημένος. Και 'ζήσαν αυτοί καλά...

Τσέζαρ Κουί, ο συνθέτης
Ο Ρώσος συνθέτης Τσέζαρ Κουί γεννήθηκε το 1835 στο Βίλνιους. Ήταν μηχανικός του στρατού τόσο σπουδαίος που δίδασκε στη Στρατιωτική Ακαδημία Μηχανολόγων της Αγίας Πετρούπολης. Μάλιστα, το 1904 έφτασε το βαθμό του στρατηγού.
Πριν πάει στην Αγία Πετρούπολη ο Κουί είχε πάρει μαθήματα μουσικής από τον Στανισλάφ Μονιούσκο [1819 – 1872], έναν από τους σημαντικότερους Πολωνούς συνθέτες. Τον ενδιέφερε πολύ η όπερα, κι έτσι συνέθεσε συνολικά δεκαπέντε. Τρεις από αυτές, οι τελευταίες, ήταν για παιδιά: Η Κοκκινοσκουφίτσα, Ο Παπουτσωμένος γάτος και Ο χαζούλης Ιβανούσκα.
Όμως η μεγάλη αγάπη του Κουί ήταν η παραδοσιακή μουσική της πατρίδας του Ρωσίας. Ήθελε με κάθε τρόπο να την διαφυλάξει, να μη ξεχαστεί, αλλά και να γίνει γνωστή σ' όλο τον κόσμο. Έτσι, μαζί με άλλους τέσσερις Ρώσους συνθέτες δημιούργησε την ομάδα που ονομάστηκε «Νέα Ρωσική σχολή» ή «Ομάδα των πέντε». Όλοι μαζί, οι πέντε συνθέτες έκαναν ότι μπορούσαν ώστε να προωθήσουν τη ρώσικη μουσική.

Ο παπουτσωμένος γάτος, μία όπερα και για παιδιά
Ο Παπουτσωμένος γάτος ήταν, και παραμένει, ένα από τα πιο αγαπητά παραμύθια μέχρι σήμερα αλλά και ένα από τα πιο παλιά. Πρώτη φορά το συναντάμε σε μία συλλογή με οκτώ παραμύθια που εκδόθηκε το 1697. Τα παραμύθια της συλλογής αυτής είχε γράψει ο Γάλλος Σαρλ Περρώ [1628-1703]. Ο Περρώ ήταν συγγραφέας και αρκετοί τον θεωρούν πατέρα των παραμυθιών: Ήταν ο πρώτος που πήρε την προφορική παράδοση, και τα μετέτρεψε σε λογοτεχνικά κείμενα. Εκτός από τον Παπουτσωμένο γάτο το βιβλίο του περιλάμβανε και άλλα γνωστά παραμύθια, όπως η Κοκκινοσκουφίτσα, η Σταχτοπούτα και η Ωραία κοιμωμένη που αγαπήθηκαν αμέσως από μικρούς και μεγάλους.
Περίπου δύο αιώνες μετά τον Περρώ, το 1913 ο συνθέτης Τσέζαρ Κουί αποφάσισε να μελοποιήσει τον Παπουτσωμένο γάτο, να γράψει μία όπερα για παιδιά. Τον ενθάρρυνε ιδιαίτερα η φίλη του Ναντέζντα Ντολοβάνοβα, που ήταν πρωτοπόρος στην εκπαίδευση για παιδιά προσχολικής ηλικίας.
Για να γίνει όμως ο Παπουτσωμένος γάτος όπερα, έπρεπε πρώτα το παραμύθι του Περρώ να γίνει θεατρικό κείμενο. Στη συνέχεια τα λόγια τους θα αποκτούσαν μουσική. Τους διαλόγους αυτούς, ανέλαβε να γράψει η Μαρίνα Στανισλάβοβα Πολ. Έπειτα, ο Κουί έντυσε τους χαρακτήρες με ωραίες μελωδίες. Περίπου μισόν αιώνα αργότερα, το 1961, αυτή την φορά σε στίχους του Μιχαήλ Λβόβσκι ο Παπουτσωμένος γάτος παρουσιάστηκε στη Μόσχα. Στην παράσταση της Λυρικής Σκηνής το έργο παρουσιάζεται με την ενορχήστρωση του γερμανού συνθέτη Γκέρχαρντ Ρόζενφελντ [1931-2003].

• Μουσική Διεύθυνση Ανδρέας Τσελίκας – Τάσος Συμεωνίδης
• Σκηνοθεσία Θωμάς Μοσχόπουλος
• Απόδοση ποιητικού κειμένου από τα Ρωσικά Λέλα Μασλάροβα
• Προσαρμογή μεταφρασμένου κειμένου Κορνήλιος Σελαμσής
• Σκηνικά Ευαγγελία Θεριανού
• Κοστούμια Μαριαλένα Καποτοπούλου
• Φωτισμοί Λευτέρης Παυλόπουλος
• Κινησιολογία Αμαλία Μπέννεττ

• Γάτος Χαράλαμπος Αλεξανδρόπουλος – Χρήστος Κεχρής
• Jean Γιάννης Κάβουρας – Γιάννης Φίλιας
• Ο Μεσαίος Αδελφός/Ευγενής Νίκος Κοτενίδης – Γιάννης Σελιτσανιώτης
• Ο Μεσαίος Αδελφός/Δράκος Βαγγέλης Μανιάτης – Πέτρος Σαλάτας
• Βασιλιάς Κώστας Ντότσικας – Δημήτρης Παπαγεωργίου
• Πριγκίπισσα Χαρίκλεια Λαμπράκη – Μάϊρα Μηλολιδάκη

Χορεύουν
Αθηνά Βρούβα, Κατερίνα Κήκου, Μάγδα Λαγογιάννη, Δέσποινα Μπισμπίκη, Βερόνικα Παπαδημητρίου

Ορχήστρα και Χορωδία της Παιδικής Σκηνής Ε.Λ.Σ

«Δεν θα μάθεις ποτέ για τη γάτα σου, όσα ξέρει εκείνη για σένα»
Μισέλ Ντε Μοντένι

Μα ποιος είναι τελικά αυτός ο Γάτος που φοράει μπότες και καπέλο και κρατάει και σπαθί! Είναι ένα πλάσμα της φαντασίας του Γάλλου κυρίου Σάρλ Περρώ ή πάλι του Γαλλο-Λιθουανο-Πολωνο-Ρώσου κυρίου Σεζάρ (ή Τσέζαρ) Κούι; Ένα είναι σίγουρο: ο Παπουτσωμένος Γάτος κατοικεί στην τεράστια περιοχή όπου συνορεύουν ο κόσμος του θεάτρου και της όπερας με τη χώρα του παραμυθιού. Κάποιοι θα την πουν υποσυνείδητο, άλλοι όνειρο, άλλοι απλώς φαντασία. Ο Γάτος μας είναι ένας μικρός σκανταλιάρης δαίμων (με τον ορισμό που έδιναν οι αρχαίοι Έλληνες και όχι με αυτόν που επικράτησε στη συνέχεια). Είναι το πειραχτήρι που μπορεί να φέρει τα πάνω κάτω με ευκολία, να ανατρέψει τους ισχυρούς, τρομερούς και σοβαροφανείς και να βάλει στη θέση τους αδύναμους, τους ευάλωτους και τους τρυφερούς. Γιατί οι δεύτεροι πίστεψαν στην ύπαρξη του και τον εμπιστεύτηκαν. Οι πρώτοι δεν είχαν θέση γι αυτόν στη ζωή τους. Οι ψυχολογία του παραμυθιού ερμηνεύει ήρωες σαν τον Γάτο ως εικόνα της ζωώδους ανατρεπτικής δύναμης που κρύβει μέσα του κάθε παιδί και που το βοηθάει να ανταπεξέλθει απέναντι στον τρόμο της εξουσίας και της παντοδυναμίας των ενηλίκων. Το παιδί (δηλαδή στην περίπτωσή μας ο Ζαν) αντιδρά στην αδικία, την καταπίεση και την απόρριψη που δέχεται από τους ενήλικες (δηλαδή τα αδέρφια του και η βασιλική αυλή που σε κάθε άλλη περίπτωση θα ήταν απροσπέλαστη γι αυτόν.)Έτσι δημιουργεί έναν φανταστικό βοηθό, ένα alter-ego , έναν «σούπερ ήρωα» όπως θα λέγαμε σήμερα που μπορεί να αψηφά με θράσος και εφευρετικότητα κάθε περιορισμό. Αυτός τον οδηγεί στην πλήρη ανάδειξη του ως αυτόνομη και ισχυρή προσωπικότητα.

Ο Γάτος τελικά θα έρθει αντιμέτωπος και με την δική του ύβρι, την κατοπτρική Σκιά της δικής του ιλιγγιώδους ανόδου: Τον Δράκο. Θα ξεπεράσει όμως την κρίση και θα τον νικήσει τελικά κι αυτόν. Τα όπλα του δικού μας «σούπερ ήρωα» παρ' ότι πολύ διασκεδαστικά είναι ανίκητα και αενάως αναγεννώμενα. Είναι τα ίδια όπλα που χρησιμοποιεί το θέατρο και του παραμύθι: Το παιχνίδι, η πνευματώδης ελαφράδα, η κριτική και αυτοκριτική ματιά, η χαρά ,η αισιοδοξία, η ευελιξία, η ανατρεπτική διάθεση, η ανεξάντλητη δημιουργικότητα, η αφαίρεση, το μυστήριο, το χιούμορ και κυρίως η φαντασία, η φαντασία καθώς και η φαντασία. Είναι σαν ο Γάτος να ξαναφοράει μαζί με τις μπότες του και ένα σχεδόν ξεχασμένο σύνθημα που αρθρώθηκε στην ίδια χώρα όπου πήρε την συγκεκριμένη του μορφή ο άκακος διονυσιακός δαίμονας μας: Η Φαντασία στην Εξουσία!

Θωμάς Μοσχόπουλος

Πληροφορίες
Τσέζαρ Κουί Ο Παπουτσωμένος γάτος
Όπερα-παραμύθι για παιδιά σε δύο πράξεις
Ποιητικό κείμενο (1961) Μιχαήλ Λβόφσκι βασισμένο στο ομότιτλο παραμύθι του Σαρλ Περρώ
ΝΕΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ
ΘΕΑΤΡΟ ΟΛΥΜΠΙΑ,
ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ 59 – 61, ΑΘΗΝΑ
ΣΤΑΘΜΟΣ ΜΕΤΡΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
και για 40 παραστάσεις έως τις 8 Απριλίου 2012

Πρεμιέρα Σάββατο 29 Οκτωβρίου 2011 στις 20.00

Τιμές εισιτηρίων 25, 20, 15, 10 ευρώ

Ημερομηνίες παραστάσεων
29, 30 Οκτωβρίου 2011
6, 13, 20 Νοεμβρίου 2011
4, 18, 20, 21, 22, 23, 24 Δεκεμβρίου 2011
11, 12, 13, 17, 18, 19, 20, 24, 25, 26, 27, 29 Ιανουαρίου 2012
23, 24, 29 Φεβρουαρίου 2012
1, 2, 4, 20, 21, 28, 29, 30 Μαρτίου 2012
3, 4, 5, 6, 8 Απριλίου 2012

Ώρα έναρξης παραστάσεων 11.00 το πρωί.

Έναρξη προπώλησης: Παρασκευή 23 Σεπτεμβρίου
ΟΜΑΔΙΚΑ ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ Τηλ. 210 3711 342
ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΩΝ Τηλ. 210 3711 381 / Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Προπώληση εισιτηρίων
από τα Ταμεία τoυ ΘΕΑΤΡΟΥ ΟΛΥΜΠΙΑ, Ακαδημίας 59-61, Αθήνα / Καθημερινά 9.00–21.00
Τηλ. πωλήσεις 210 3662 100, 210 3612 461, 210 3643 725
Ηλεκτρονική προπώληση www.nationalopera.gr

Το Art magazine, ως χορηγός επικοινωνίας, δίνει την δυνατότητα στους αναγνώστες - μέλη του να παρακολουθήσουν την παράσταση κερδίζοντας από μία διπλή πρόσκληση. Το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να δηλώσετε συμμετοχή συντάσσοντας ένα σχόλιο στην παρούσα ανακοίνωση.

Κλήρωση: Πέμπτη 27/10 για Σάββατο 29/10/2011