Εκτύπωση αυτής της σελίδας
Δευτέρα, 15 Απριλίου 2013 18:47

Νίκος Κεσσανλής

Γράφτηκε από την 

O Νίκος Κεσσανλής γεννήθηκε το 1930 στη Θεσσαλονίκη. Το 1944 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα όπου και σπούδασε ως το 1948 στο εργαστήριο του Γιάννη Σπυρόπουλου, με τον οποίο η γνωριμία υπήρξε καθοριστική για τη μετέπειτα καλλιτεχνική του εξέλιξη. Το 1948 γράφτηκε στην ΑΣΚΤ, στο εργαστήριο του Γ. Μόραλη, ενώ το διάστημα 1952-56 μαθήτευσε στο εργαστήριο του Νίκου Νικολάου.

kessanlisΤα πρώτα του έργα, κυρίως ελαιογραφίες, ακολουθούν τη μετακυβιστική, ακαδημαϊκή διδασκαλία που κυριαρχούσε στην ΑΣΚΤ. Το 1952 με υποτροφία του Ιταλικού Ινστιτούτου Αθηνών μετέβη στη Ρώμη για να σπουδάσει συντήρηση στη Σχολή Συντήρησης Έργων Τέχνης της Ρώμης.

Ο Κεσσανλής ήδη από τα πρώτα του έργα της ρωμαϊκής περιόδου, την ενότητα Λουλούδια και παγόνια, ήρθε σε ρήξη με την παραδοσιακή απεικονιστική αντίληψη, συμπορευόμενος δυναμικά με τις σύγχρονες καλλιτεχνικές αναζητήσεις.

Προσεγγίζοντας τον προβληματισμό της άμορφης τέχνης και του αφηρημένου εξπρεσιονισμού δημιούργησε από τα τέλη της δεκαετίας του '50 τους Τοίχους, μια σειρά εκθέσεων από επικολλήσεις, εκδορές, επάλληλες επιστρωματώσεις πυκνής χρωματικής μάζας, 0504200725612που προκύπτουν ως προϊόντα αυτόματης γραφής και παρορμητικών χειρονομιών.

Το 1959 κέρδισε το Α΄Βραβείο Amedeo Modigliani στο Λιβόρνο, ενώ το 1961 έλαβε τιμητικό έπαινο στην Biennale του Σάο Πάολο και το Βραβείο Premio Lissone. Την ίδια χρονιά εγκαταστάθηκε στο Παρίσι των «Νέων Ρεαλιστών» και του θεωρητικού τους Pierre Restany, με τους οποίους συνδέθηκε στενά. Από το 1961 άρχισε να οικειοποιείται objects trouvé –θραύσματα αστικού και βιομηχανικού πολιτισμού που φέρουν έκδηλες χειρονομιακές επεμβάσεις. Η σειρά των Χειρονομιών παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην έκθεση Νέες περιπέτειες του αντικειμένου στην γκαλερί J στο Παρίσι σε επιμέλεια P. Restany. Όριο των αναζητήσεών του αυτών υπήρξε η προκλητική Μεγάλη λευκή χειρονομία με την οποία παρενέβη στο φουαγιέ του θεάτρου La Fenice στην έκθεση Τρεις προτάσεις για μια νέα ελληνική γλυπτική του Restany.

Επόμενο στάδιο της εργασίας του αποτέλεσε η επέμβαση στη δομή της εικόνας μέσω των πειραματισμών με φωτομηχανικές αναπαραγωγές. Με τις Φαντασμαγορίες της ταυτότητας συμμετείχε το 1965 στην έκθεση Hommage a Nicephore Niepce στην γκαλερί J που σηματοδότησε την αρχή της Mec art (Μηχανικής τέχνης).

Διευρύνοντας τις αναζητήσεις με φωτομηχανικά μέσα άρχισε από το 1966 τις αναμορφώσεις με ράστερ και τα Φωτοαναμορφωτικά σχέδια, στα οποία παραμόρφωνε την κανονικότητα του εικονιζόμενου θέματος μέσω των μετατοπίσεων του φακού και επεμβάσεων κατά την αναπαραγωγή της εικόνας. Στη συνέχεια, στις Αναμορφώσεις σε τρεις διαστάσεις τα δομικά στοιχεία της εικόνας αποσυναρμολογούνται και αναπτύσσονται στον χώρο σε μνημειακές συνθέσεις. Τις δυνατότητες αποδόμησης της εικόνας επέκτεινε στις Μεταδομές, που δημιουργήθηκαν από επεμβάσεις, επιζωγραφίσεις σε φωτογραφίες αναπαραγωγών κλασικών έργων.

P.5898Πορτρέτο Βλάση Κανιάρη, 1965 Φωτογραφία σε ευαισθητοποιημένο πανί, 115 x 115 εκ.

Από τη δεκαετία του '80 ανανέωσε το ζωγραφικό του ύφος με τους Τοίχους. Προσωπογραφίες και τα Παλίμψηστα που κορυφώνονται με το έργο Η ταφή του κόμη Οργκάθ, θέτοντας ξανά στο επίκεντρο θραύσματα της προσωπικής του μυθολογίας. Το 1996 επανεκτύπωσε φωτογραφίες των προηγούμενων σειρών σε Τσιμέντα.

Ο Κεσσανλής πραγματοποίησε πολυάριθμες ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα, στη Γαλλία, στην Ιταλία, ενώ συμμετείχε σε πλήθος ομαδικών. Το 1988 εκπροσώπησε την Ελλάδα στην Biennale της Βενετίας. Το 1981 εξελέγη καθηγητής στην ΑΣΚΤ και από το 1991 διετέλεσε πρύτανης επιτυγχάνοντας την αναδιαμόρφωση και την ανανέωση της Σχολής. Πέθανε στην Αθήνα το 2004.

Υπήρξε, αδιαμφισβήτητα, καλλιτέχνης ανήσυχος, που δεν έπαψε να πειραματίζεται με τεχνικές και μεθόδους, κατόρθωσε να υπερβεί τα παραδοσιακά ζωγραφικά μέσα και να βρίσκεται στο προσκήνιο της πρωτοπορίας καθ' όλη την πορεία του, από το informel και τη mec art έως τα φωτομηχανικά του έργα σε ευαισθητοποιημένο πανί ή τσιμέντο.

 

P.3972Εικόνα, 1962 Λάδι σε μουσαμά, 54,5 x 33 εκ., Εθνική Πινακοθήκη, Μουσείο Αλ. Σούτζου

 

Βιβλιογραφία:

- Τα χρόνια της αμφισβήτησης. Η τέχνη του '70 στην Ελλάδα, επιμ. Μπία Παπαδοπούλου, Κατάλογος έκθεσης, ΕΜΣΤ 15.12.2005-7.5.2006.

Μαρία Μποϊλέ

Είμαι υποψήφια διδάκτωρ Ιστορίας της Τέχνης στο ΑΠΘ και υπότροφος του ΙΚΥ. Αποφοίτησα από το τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΕΚΠΑ, ενώ στο πλαίσιο του Προγράμματος Erasmus τμήμα των σπουδών μου ολοκληρώθηκε στο Università Cattolica del Sacro Cuore του Μιλάνου. Είμαι κάτοχος του Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης στο γνωστικό αντικείμενο Ιστορίας της Τέχνης του ΑΠΘ και του ΜΔΕ Διοίκησης Πολιτισμικών Μονάδων του ΕΑΠ.